Toskania i wina toskańskie

Toskania (wł. Toscana) jest regionem położonym w centralnej części Włoch. Jej powierzchnia wynosi 22 987 km², którą zamieszkuje ponad 3,7 mln mieszkańców. Stolicą regionu i jednocześnie największym miastem jest Florencja.

Położenie geograficzne Toskanii jest wyjątkowe, a tym samym bardzo interesujące. Terytorium regionu pokryte jest głównie delikatnymi wzgórzami zajmującymi 67% obszaru. Tereny te zbudowane są głównie z gleb wapiennych i gliniastych, które zawierają bogactwo minerałów. Toskania ma wręcz wyjątkowe warunki, które pozwalają na produkcję wspaniałych win. Łagodny, ciepły klimat, duże nasłonecznienie oraz dostateczna ilość opadów sprzyja wzrostowi rodzimych szczepów winorośli od stuleci. Z tego względu tradycja winiarska w Toskanii jest znacznie dłuższa niż w innych regionach Włoch.

Tradycje winiarskie Toskanii

Toskania szczyci się tym, że jest siedzibą najstarszych domów winiarskich istniejących do dziś. Arystokratyczne rody Ricasolich, Antinorich czy Frescobaldich zajmowały się produkcją i sprzedażą wina już w czasach, kiedy Ameryka, Afryka Południowa czy Australia nie zostały nawet odkryte.

Początki uprawy winorośli w Toskanii sięgają czasów Etrusków, czyli VIII w. p.n.e. Jednakże najstarsze wzmianki o białym winie z tego regionu - Vernaccia di San Gimignano - znajdziemy dopiero w dokumentach pochodzących z 1276 roku. Nieco później w 1398 roku po raz pierwszy wspomniano o winie Chianti, a także o „Czarnym Kogucie(wł. Gallo Nero) - symbolu win Chianti Classico, który przetrwał do dzisiaj.

W 1716 roku wielki książę Toskanii Kosma III Medyceusz nadał Chianti status określonego rejonu pochodzenia, co oznaczało, że wino podlegało prawnej ochronie przed fałszerstwem. Wówczas to, po raz pierwszy wyznaczony został obszar produkcji Chianti, a także określone zostały zasady minimalnego procentowego udziału szczepu Sangiovese do produkcji wina. Działania Kosmy III Medyceusza przyczyniły się do umocnienia regionu, a także zmobilizowały lokalnych winiarzy do zwiększenia upraw przy jednoczesnym obniżeniu cła na eksportowane wina. Dodatkowo określone zostały surowe kary za podrabianie i nielegalny handel winem.

W XIX wieku Baron Bettino Ricasoli, burmistrz Florencji przeprowadził dokładne badania toskańskich win, co umożliwiło ich wysyłkę poza granice kraju. Wraz z falą emigracji wina z regionu Toskanii popłyneły w świat i zaczęły być coraz bardziej popularne.

Rosnące zapotrzebowanie spowodowało, że z upływem czasu Chianti zaczęło być produkowane masowo. Ucierpiała jednak na tym jakość i renoma tego wina, co doprowadziło do głębokiego kryzysu. Z tego powodu w 1967 roku nadano apelacji Chianti status DOC, aby móc utrzymać odpowiednio wysoką jakość wina.

Rygorystyczne warunki denominacji DOC obowiązujące w danym regionie nie spodobały się wszystkim winiarzom, którzy postanowili w latach osiemdziesiątych XX wieku dokonać pewnego rozłamu. Lokalni producenci zaczęli tworzyć wina z międzynarodowych szczepów winogron, które dojrzewały w dębowych beczkach. Biorąc pod uwagę szczególną technikę produkcji wina, strukturę oraz koszt były one niemal natychmiast nazywane toskańskimi superwinami - Super Toskanami (ang. Super Tuscans). W tym czasie wina te były całkowicie obce lokalnej enologii (winoznawstwu) i zostały zaklasyfikowane jako "wina stołowe" - Toscana IGT. W tej grupie znaleźć można zarówno zwykłe jak i naprawdę wielkie wina. Gwarancją jakości stała się jedynie nazwa producenta i (mniej miarodajna) cena.

Rodzaje win toskańskich

Toskania kojarzy się przede wszystkim z Chianti oraz Chianti Classico, jednak po dokładnym poznaniu tego regionu można odkryć bardzo wiele innych znakomitych win, tak jak wcześniej wspomniane Super Toskany.

Na szczególną uwagę zasługują rasowe wina z Montalcino. Wspaniałe i szlachetne Brunello di Montalcino oraz jego "młodszy brat" Rosso di Montalcino, które wykonane są w 100% ze szczepu Sangiovese.

Odkryciem lat osiemdziesiątych XX wieku było mocne i ciężkie Vino Nobile di Montepulciano oraz nieco lżejsze Rosso di Montepulciano. Łatwo jednak pomylić z apelacją Montepulciano d'Abruzzo, które pochodzi z Abruzji, a nie z Toskanii.

Ciekawą propozycją mogą być także wina z wybrzeża Morza Tyrreńskiego - Bolgheri oraz Morellino di Scansano. Apelacja Bolgheri mieści bardzo wiele win, od lekkich i prostych do wielkich Super Toskanów jak Sassicaia czy Ornellaia.

Toskania ma także sporo do zaoferowania miłośnikom białych win. Jednym z nich jest Vernaccia di San Gimignano, które w 1965 roku jako pierwsze otrzymało oznaczenie DOC. Warto także wspomnieć o Vin Santo - "świętym winie", które jest bardzo słodkie i zawiera do 17% alkoholu. To wybitne wino deserowe często bywa określane jako wino medytacyjne.

Najlepsze wina toskańskie

W Toskanii jest kilka tysięcy winnic, w których wytwarzane są dziesiątki tysięcy różnych win. Oferta toskańskich win jest więc bardzo różnorodna, zarówno pod kątem walorów smakowych jak i przedziałów cenowych. W polskich sklepach można znaleźć wina z Toskanii w różnych kategoriach cenowych, począwszy od 20 złotych, a skończywszy na setkach czy nawet tysiącach złotych. Ogromna różnorodność powoduje, że wybór dobrego wina w przystępnej cenie jest bardzo trudny. Natomiast z drugiej strony bogata oferta skutkuje też tym, że można znaleźć takie toskańskie wino, które będzie odpowiadać każdemu gustowi i będzie się nadawać na każdą okazję.

O jakości wina decyduje wzajemna relacja pomiędzy odmianą winogron, położeniem winnicy "terroir", pogodą w danym roku oraz umiejętnościami plantatora i wytwórcy wina. Wciąż aktualne jest stwierdzenie, że o jakości wina decyduje winnica, a nie piwnica. Z tego powodu warto wybierać wina znanych producentów, którzy zazwyczaj wytwarzają wina w różnych kategoriach cenowych. Aby ułatwić wybór poniżej znajduje się lista najbardziej znanych winnic z Toskanii.

Antinori, Avigonesi, Banfi, Barbi, Barone Ricasoli, Biondi - Santi, Borgo Scopeto, Brancaia, Brolio - Ricasoli, Cala de' Poeti, Caparzo, Capezzana, Carpineto, Castello di Ama, Castellani, Castiglion del Bosco, Cecchi, Col d'Orcia, Fattoria Le Pupille, Fontodi, Frescobaldi, Geografico, Masseto, Melini, Monsanto, Ornellaia, Piccini, Poggione, Poliziano, Rocca della Macie, Ruffino, San Felice, Sant'Anna, Tenuta Torciano, Terrabianca, Querceto, Quarciabella, Volpaia.
poradnik
28 stycznia
0

Komentarze

Szukaj

Contact Me